Bu Blogda Ara

9 Şubat 2012 Perşembe

Engelsiz Bir Kent Mimarisi ile Sürdürülebilir Bir Yaşam

Türkiyede görme özürlü nüfus, toplam ülke nüfusunun %0.60 nın (430 bin) görme özürlü olduğu öngörülmektedir. Ancak İşkura yapılan görme engelli başvurularına göre ülkemizdeki görme engelli nüfusun 600 bin civarında olduğu tahmin edilmektedir.

Görme özürlüler bağımsız hareket edebilmeleri için beyaz renkli bir bastondan, zemin farkındalığı yaratan kabartma zemin döşemelerinden, sesli uyarı sistemleri ve brail yazıyla hazırlanmış metinlerden faydalanırlar.

Ancak ne yazık ki; bugün ülkemizde kamusal mekanlarda, trafikte, binalarda vb. yerlerde kabartma zemin, sesli uyarı ve braille kılavuz yazıları bulunmaması sebebiyle görme engelliler, yasal hakları olmasına rağmen kentsel mekanlarda hala bağımsız hareket edememektedirler.

GÖRME ÖZÜRLÜLERE YÖNELİK DÜZENLEME YAPMA ZORUNLULUĞU

Yukarda belirtilen hususa tezat bir şekilde bu görme engellilere yönelik bu düzenlemeleri yapmak, yasalarımız ve ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin getirdiği bir zorunluluktur. Buna göre:

- 3194 sayılı İmar Kanununun Ek 1. maddesi: fiziksel çevrenin özürlüler için ulaşılabilir ve yaşanabilir kılınması için, imar planları ile kentsel, sosyal teknik altyapı alanlarında ve yapılarda, TSE nin ilgili standartlarına uyulması zorunludur hükmünü getirmektedir. Buna göre, fiziksel çevrenin 1997 yılından sonra, engellilerin erişilebilirliğine uygun yapılmaması yasalara aykırılık içermektedir.

- 2005 yılında yürürlüğe giren 5378 sayılı Özürlüler Kanununun GEÇİCİ 2. maddesi: Kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmî yapılar, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapılar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yedi yıl içinde (2012′ ye kadar) özürlülerin erişebilirliğine uygun duruma getirilir hükmü bulunmaktadır.

Görme Engelli ve Az Görenlere yönelik Kılavuz Sistemleri

Görme Engelliler kentsel mimari içerisinde hareket ederken ya da bir binaya girdikleri zaman gidecekleri yer konusunda tarif almış olsalar bile birkaç metreden sonra hareketsiz kalırlar. Onların bu ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için çeşitli kılavuz sistemleri ve materyaller geliştirilmiştir.

Bu materyaller kabartma doku unsurları, sesli uyarı sistemleri ve brail yazıyla hazırlanmış bilgilendirici metinlerdir.

DIŞ MEKANLARDA ÖZÜRLÜ YAYALAR İÇİN ÇÖZÜMLER

Alçaltılmış Kaldırımlar ve Kabartma (Hissedilebilir) Kaldırım Yüzeyleri

Tekerlekli sandalye ve beyaz baston kullananlar gereken yerlerde; alçak silüetli, düz, muntazam zeminli ve engellerden maksimum seviyede arındırılmış kaldırım rampalarına ihtiyaç duyulmaktadır.

Görme özürlü yayaların; yaya geçitleri, tehlike uyarıları, toplu taşıma duraklarının yerleri gibi yakın çevreleri hakkındaki önemli bilgileri, öğrenmelerini ve çevrede güvenli şekilde hareket edebilmelerini sağlamak için, kabartılı dokuya sahip hissedilebilir zemin yüzeyleri oluşturulmuştur.

Yaya Geçitleri

Asfalt yüzeyinden farklı olan çıkıntılı yüzey, görme özürlülerin konumlarını daha hissetmelerini sağlayacak, farklı yüzey desenleri ile zengin estetik görünüşe sahiptir. Yaya geçidinin asfalt kotundan 2 cm yüksekte bulunması ve zemininin renkli olması, sürücülerin yaya geçidini uzaktan fark etmesini de sağlayacaktır.

Sinyalizasyon Sistemleri

Görme özürlülerin kavşaklarda araç trafiğinin sinyalizayon sisteminin sesli donanımla donatılması, önemli bir ihtiyaçtır. Sistemle yayalar için yeşil ışığın yandığını bildiren YÜRÜ sesli sinyali, konuşan insan sesi olarak verilmektedir. Cihazın üzerinde Braille alfabesi ile yazılmış, kavşak numarası ve arıza telefon numara bilgileri yer almaktadır. Yaya, bu seslendirme sayesinde, yön tayini yapabilmekte ve hangi yaya geçidinde olduğunu öğrenebilmektedir.

Merdiven ve basamak güvenlik sistemleri

Görme engelli ya da az gören birey, durumu gereği merdivenin ya da yüksek platformların bitim noktalarını algılayamadıkları için ciddi tehlikelerle karşılaşabilirler.

Bunun için merdivenin başlangıç ve bitim noktaları, köşe ve kesim bölgelerinin kabartma zeminli ve (az görenler için) parlak renkli dokularla kodlanması gerekmektedir.

BİNA İÇİ KILAVUZ SİSTEMLERİ

Görme engelliler özellikle bina içlerinde yön bulma konusunda sıkıntı çekerler. Bu yüzden binanın genel yapısının erişim açısından Körler için uygun hale getirilmesi büyük önem arz etmektedir.

Görme özürlülerin, bina içindeki banko, merdiven, oda ofis, vb yerlere erişimlerinin sorunsuz bir şekilde sağlanması amacıyla, bu bölgelere parlak renkli kabartma özellikli kılavuz yol yüzeyi düzenlemesi yapılmıştır.
Görme engellilere öncelikle binanın şekli, durumu ve planı hakkında kabartma olarak yapılmış ve dokunarak öğreneceği bina genel yapısı ve planı hakkında bilgi verilmelidir.

Bina içerisinde belli referans noktası veya noktalarda konulacak kabartma haritalar görmeyeni bağımsız olarak bina içerisinde dolaşmasını sağlamakla birlikte bütün binanın ya da katların farklı malzemelerle dizaynında fazla malzeme kullanılmasından da tasarruf sağlar ve sadelik verir.

http://www.engelleriasalim.org/

1 yorum :

  1. 8 ayda bir metro merdivenini yerine koyamayan belediyenin bunlardan haberi yok sanırım.

    YanıtlaSil